دنیای علم و دانش و هوش مصنوعی به طور فزایندهای در هم تنیده شده اند؛
این احتمال وجود دارد که دانشگاهیان در پرتو پیشرفت فناوری AI، یا به استفاده و بهرهبرداری از ظرفیتهای آن ادامه دهند و یا اینکه نسبت به پیامدهای نامطلوب و خطرات آن ابراز نگرانی کنند.
بلال مشتاق به یورونیوز نکست گفت:
«دو اردوگاه در دانشگاه وجود دارد.
نخست، اولین پذیرندگان هوش مصنوعی، و دوم، اساتید و دانشگاهیانی که معتقدند هوش مصنوعی به یکپارچگی آکادمیک آسیب میرساند.»
این محقق پاکستانی تبار دانشگاه دانمارک که خود را در اردوگاه نخست میبیند، معتقد است:
در صورت استفاده سنجیده از الگوهای زبان هوش مصنوعی میتوان به فراگیرتر کردن امر آموزش کمک کرد و حتی راه را برای کسب دانش بیشتر گشود.
بسیاری از کارشناسان به این نکته اشاره کردهاند که دقت و کیفیت نتایج برخی الگوهای زبانی هوش مصنوعی مانند چتجیپیتی قابل اعتماد نیست.
کارشناسان معتقد هستند، متن تولید شده گاهی اوقات می تواند سوگیرانه، محدود یا نادرست باشد.
اما بلال مشتاق میگوید:
که درک این محدودیتها، همراه با نگرش و رویکرد درست، میتواند باعث شود الگوهای زبانی «کار باکیفیت زیادی» به ویژه در زمینه تحقیقات دانشگاهی برای شما انجام دهند.
بلال در یک تاپیک توییتری، نشان داد که چگونه توانست ChatGPT را متقاعد به ارائه «یک طرح کلی درخشان» برای یک مقاله علمی با استفاده از تکنیک «درخواستهای جزء به جزء» بکند.
او چتجیپیتی را در مورد مفاهیم خاص مرتبط با تحقیقاتش مورد سوال قرار داد و سپس به سراغ نویسندگان آثار مرتبط و استخراج ایدههای خاص مد نظر آنها فرستاد.
این محقق پاکستانی میگوید:
«اگر برای هر بخش از طرح کلی پروژه تنها یک پاراگراف بنویسم، پیشنویس اولیه مناسبی از مقاله خود بدست خواهم آورد.»
مشتاق بلال اخیراً ChatGPT را مجبور کرده است که مانند یک استاد دانشگاه استنفورد فکر و صحبت کند.
سپس، برای بررسی واقعی بودن خروجی آنچه از این ابزار خوش مصنوعی خواسته است، همان سؤالات را از یک استاد واقعی استنفورد پرسید؛ نتایج شگفت انگیز بود.
چتجیپیتی تنها یکی از پرشمار برنامهها و اپلیکیشنهای تحت هوش مصنوعی است که می توانید از آن برای نگارش تحقیقات آکادمیک یا شبیهسازی گفتگوهای علمی با اساتید و صاحبنظران مشهور دانشگاهی استفاده کنید.
در ادامه به سایر نرم افزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی اشاره میکنیم که میتوانند به تلاشهای آکادمیک و تحقیقات شما کمک کنند.
ابزارهای هوش مصنوعی
هوش مصنوعی؛ ابزاری قدرتمند برای حکمرانی حکمتبنیان در حوزههای علمیه
۱. کنسانسوس Consensus
به قول مشتاق بلال، اگر چتجیپیتی ChatGPT و گوگل اسکولار Google Scholar با هم ازدواج کنند، فرزند آنها کنسانسوس Consensus خواهد بود؛ یک موتور جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی.
کنسانسوس مانند اکثر موتورهای جستجو به نظر می رسد.
اما چیزی که آن را متمایز می کند این است که شما سؤالات بله/خیر می پرسید، و این ابزار برای آنها پاسخهایی با در نظرگرفتن اجماع نظر جامعه دانشگاهی به شما میدهد.
کاربران همچنین می توانند از کنسانسوس در باره رابطه بین مفاهیم و علت و معلول چیزی سوال کنند. به عنوان مثال: آیا مهاجرت اقتصاد را بهبود می بخشد؟
کنسانسوس به این سؤال با استناد به اکثر مطالعات انجام شده و ارائه فهرستی از مقالات دانشگاهی مرتبط با موضع پاسخ میدهد.
این موتور جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی تنها برای پاسخگویی به شش موضوع مجهز شده است:
اقتصاد، خواب، سیاست اجتماعی، پزشکی، و سلامت روان و مکملهای سلامت.
۲. الیسیت Elicit
الیسیت یک پلتفرم تحقیقاتی هوش مصنوعی است که جمعآوری و تجزیه و تحلیل دادهها را برای شما آسانتر میکند.
ابزارهای هوش مصنوعی
این ابزار که از آن به عنوان «دستیار تحقیق هوش مصنوعی» نام برده می شود نیز به گفته بنیانگذاران آن، از الگوهای های زبانی برای پاسخ به سوالات استفاده می کند.
با این حال، دانش این ابزار صرفاً مبتنی بر تحقیق می باشد و امکان «مکالمات هوشمند» و استفاده از تکنیک «طوفان فکری» را با رجوع به منابع بسیار آگاه و تأیید شده میسر میکند.
الیسیت همچنین می تواند مقالات مرتبط را بدون تطابق کامل کلمات کلیدی پیدا کند، آنها را خلاصه کند و اطلاعات کلیدی را از آنها استخراج کند.
۳. Scite
الگوهای زبانی مانند ChatGPT برای فریب و به اشتباه انداختن عمدی طراحی نشدهاند.
ولی ثابت شده است که میتوانند متنی را تولید کنند که بر اساس اطلاعات واقعی نباشد و بخشهایی گزیده از مقالاتی را شامل شوند که وجود نداشته باشند.
اما Scite یک برنامه مبتنی بر هوش مصنوعی است که به شما امکان میدهد به مقالات واقعی منتشر شده دسترسی داشته و به آنها استناد کنید.
این برنامه همانند الیسیت، پس از طرح یک سوال، پاسخ هایی را با در اختیار گذاشتن فهرستی دقیق از تمام مقالاتی که بخشی از آنها در پاسخ مورد استناد قرار گرفته، ارائه می دهد.
۴. خرگوش پژوهشگر Research Rabbit
این ابزار که از سوی مبتکرانش «اسپوتیفای تحقیق» نیز نامیده میشود به تحقیقات شما سرعت میبخشد .
این ابزار همچنین این امکان را فراهم میکند که بتوان مقالات را به «مجموعهها» اضافه کرد.
مجموعهها به نرمافزار اجازه میدهند تا با علایق کاربر آشنا شوند و این امر زمینه سفارشهای جدید و متناسب را فراهم میکند.
Research Rabbit همچنین با ارائه نمودار گرافیکی شبکه مقالات علمی و نویسندگان مشترک به کاربران امکان میدهد تا بتوانند
یک موضوع خاص یا نویسنده واحد را دنبال کنند و بر عمق تحقیقات خود بیافزایند.
ابزارهای هوش مصنوعی
۵. چتپیدیاف ChatPDF
برنامه مبتنی بر هوش مصنوعی می باشد که خوانش و تجزیه و تحلیل مقالات منتشر شده در مجلات علمی را آسانتر و سریعتر میکند.
کاربران پس از بارگذاری یک مقاله پژوهشی تحت فرمت PDF در این نرم افزار هوش مصنوعی، سوالهایی را مطرح میکنند.
برنامه چت پی دی اف خلاصه کوتاهی از مقاله را تهیه می کند .
و نمونه هایی از سوالات را که می تواند بر اساس متن کامل مقاله به آنها پاسخ دهد، در اختیار کاربر قرار می دهد.
بیل گیتس در آخرین پست وبلاگ شخصی خود با عنوان «عصر هوش مصنوعی آغاز شد»، نوشت:
توسعه هوش مصنوعی به اندازه خلق ریزپردازنده، رایانههای شخصی، اینترنت و تلفن همراه مهم و بنیادین خواهد بود.


