فناوری اطلاعات چیست؟
آیا میدانید فناوری اطلاعات (IT) چیست؟ به زبان ساده، هر چیزی که برای پردازش، ذخیره، حفاظت و انتقال دادهها استفاده میشود، زیرمجموعه فناوری اطلاعات محسوب میشود. از کامپیوتر و لپتاپ گرفته تا سرورها، شبکهها و نرمافزارهای مختلف، همه و همه بخشی از این دنیای گسترده هستند.
تعاریف اصطلاحات فناوری اطلاعات (IT)
تعریف سخت افزار
سخت افزار اجزای فیزیکی زیرساخت فناوری اطلاعات را توصیف می کند .
تعریف نرم افزار
نرم افزار اجزای منطقی را توصیف می کند که روی سخت افزار اجرا می شوند.
تعریف سرویس ها
سرویس ها فعالیت هایی را توصیف می کنند که استفاده از اجزای سخت افزاری و نرم افزاری را بهینه می کنند.
ابداع اصطلاح "فناوری اطلاعات (IT)"
تاریخچه فناوری اطلاعات (IT) : از تعریف تا انقلاب دیجیتال
آیا تا به حال فکر کردهاید که اصطلاح “فناوری اطلاعات” از کجا آمده است؟ این اصطلاح قدرتمند که امروزه زندگی ما را دگرگون کرده، ریشه در تحقیقات دو پژوهشگر به نامهای هارولد جی. لیویت و توماس ال. ویسلر دارد.
در سال ۱۹۵۸، این دو محقق در مقالهای که برای مجله معتبر هاروارد بیزینس ریویو نوشتند، برای اولین بار از اصطلاح “فناوری اطلاعات” استفاده کردند. آنها با این اصطلاح قصد داشتند بین ماشینهایی که برای انجام کارهای خاص طراحی شده بودند (مانند ماشین حساب) و کامپیوترهای همه منظوره که میتوانستند برای انجام کارهای مختلف برنامهریزی شوند، تمایز قائل شوند.
تعریف فناوری اطلاعات (IT) به روایت لیویت و ویسلر
به گفته لیویت و ویسلر، فناوری اطلاعات به سه کاربرد اصلی رایانهها اشاره دارد:
- پردازش حجم عظیمی از دادهها: کامپیوترها توانایی پردازش حجم بسیار زیادی از دادهها را در مدتزمان کوتاهی دارند.
- استفاده از روشهای آماری و ریاضی برای تصمیمگیری: با استفاده از مدلهای ریاضی و آماری، کامپیوترها میتوانند به ما کمک کنند تا تصمیمات بهتری بگیریم.
- شبیهسازی فرآیندهای فکری پیچیده: کامپیوترها قادرند فرآیندهای پیچیده فکری را شبیهسازی کرده و به ما در درک بهتر این فرآیندها کمک کنند.
تاثیر تعریف لیویت و ویسلر بر دنیای امروز
تعریف فناوری اطلاعات توسط لیویت و ویسلر، پایه و اساس توسعه فناوری اطلاعات در دهههای بعدی را فراهم کرد. امروزه، فناوری اطلاعات به یکی از مهمترین عوامل پیشرفت در همه زمینهها، از جمله اقتصاد، صنعت، آموزش و ارتباطات تبدیل شده است
تاریخ فناوری اطلاعات
انقلاب فناوری اطلاعات: از IT به ICT و فراتر از آن
تاریخچهای کوتاه از تحول فناوری اطلاعات
در نیم قرن گذشته، فناوری اطلاعات دستخوش تحولات شگرفی شده است. همه چیز از اختراع ریزپردازنده آغاز شد و به سرعت به بخشی جداییناپذیر از کسبوکارها تبدیل شد. امروزه، فناوری اطلاعات نه تنها یک ابزار، بلکه یک نیروی محرک برای رشد و نوآوری در سازمانها است.
تغییر رویکرد از IT به ICT
در گذشته، فناوری اطلاعات به عنوان یک بخش مجزا و محدود به زیرساختهای داخلی شناخته میشد. اما با گسترش شبکههای ارتباطی و ظهور فناوریهای جدید، این دیدگاه تغییر کرد و اصطلاح فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) به وجود آمد. ICT علاوه بر مدیریت سیستمهای داخلی، بر روی ارتباطات با دنیای خارج و یکپارچهسازی سیستمها نیز تمرکز داشت.
ادغام IT و ICT: تولد IT سازمانی
با گسترش ابر محاسبات و دیجیتالی شدن ارتباطات، مرز بین IT و ICT به تدریج محو شد. امروزه، بسیاری از سازمانها این دو بخش را تحت عنوان IT سازمانی ادغام کردهاند. این ادغام به سازمانها اجازه میدهد تا با رویکردی یکپارچه، تمام جنبههای فناوری اطلاعات خود را مدیریت کنند و از مزایای فناوریهای نوین به بهترین شکل بهرهبرداری کنند.
تأثیر فناوری اطلاعات بر کسبوکارها
- تغییر مدلهای کسبوکار: فناوری اطلاعات به کسبوکارها اجازه میدهد تا مدلهای کسبوکار خود را تغییر داده و به سمت مدلهای مبتنی بر داده و دیجیتال حرکت کنند.
- ارتباط بهتر با مشتریان: با استفاده از فناوری اطلاعات، سازمانها میتوانند ارتباطات خود با مشتریان را بهبود بخشیده و تجربه مشتری را شخصیسازی کنند.
- افزایش بهرهوری: اتوماسیون فرایندها و استفاده از هوش مصنوعی، به سازمانها کمک میکند تا بهرهوری خود را افزایش دهند و هزینهها را کاهش دهند.
- نوآوری: فناوری اطلاعات بستری برای نوآوری و ایجاد محصولات و خدمات جدید فراهم میکند.
آینده فناوری اطلاعات
آینده فناوری اطلاعات بسیار روشن است. با ظهور فناوریهای جدید مانند هوش مصنوعی، یادگیری ماشین، اینترنت اشیا و بلوک چین، ما شاهد تحولات شگرف دیگری در این حوزه خواهیم بود. این تحولات بر همه جنبههای زندگی ما تأثیرگذار خواهد بود و فرصتهای جدیدی را برای کسبوکارها و افراد ایجاد خواهد کرد.
نمونه هایی از فناوری اطلاعات
مهمترین اجزای فناوری اطلاعات:
- سختافزار: کامپیوترها، لپتاپها، سرورها، تجهیزات شبکه و …
- نرمافزار: سیستمعاملها، برنامههای کاربردی، پایگاه دادهها و …
- شبکههای کامپیوتری: اینترنت، شبکههای محلی و …
- امنیت اطلاعات: حفاظت از دادهها در برابر تهدیدات سایبری
سخت افزار
سختافزار: ستون فقرات دنیای دیجیتال
سختافزار به تمام اجزای فیزیکی یک سیستم کامپیوتری گفته میشود که شما میتوانید آنها را ببینید و لمس کنید. این اجزا با هم کار میکنند تا اطلاعات را پردازش، ذخیره و انتقال دهند. از یک کامپیوتر رومیزی ساده تا یک دیتاسنتر عظیم، همه به سختافزار نیاز دارند.
انواع مختلف سختافزار:
- زیرساخت شبکه: شامل کابلها، پچ پنلها، روترها، سوئیچها، نقاط دسترسی بیسیم و تجهیزات دیگر است که برای اتصال دستگاهها به یکدیگر استفاده میشود.
- دستگاههای محاسباتی: کامپیوترهای رومیزی، لپتاپها، سرورها، گوشیهای هوشمند، تبلتها و دستگاههای قابل حمل دیگر همگی جزو سختافزار محسوب میشوند.
- دستگاههای ذخیرهسازی: هارد دیسکها، SSDها، NAS، SAN و سایر دستگاههایی که برای ذخیره دادهها استفاده میشوند.
- دستگاههای ورودی/خروجی: صفحه کلید، ماوس، چاپگر، اسکنر، میکروفون، دوربین و سایر دستگاههایی که برای تعامل با کامپیوتر استفاده میشوند.
- سیستمهای امنیتی: کارتخوانها، اسکنرهای اثر انگشت، دوربینهای نظارتی و سیستمهای تشخیص نفوذ برای حفاظت از دادهها و سیستمها.
- سیستمهای ارتباطی: تجهیزات VoIP، تلفنهای سنتی، تجهیزات ویدئو کنفرانس و سایر دستگاههایی که برای ارتباطات استفاده میشوند.
- سیستمهای تغذیه: UPSها و سایر دستگاههایی که برای تأمین برق پایدار تجهیزات استفاده میشوند.
- دستگاههای جانبی: پروژکتورها، نمایشگرها، سیستمهای POS و سایر دستگاههایی که برای کاربردهای خاص استفاده میشوند.
چرا سختافزار اهمیت دارد؟
- پایه و اساس فناوری اطلاعات: سختافزار پایه و اساس تمام سیستمهای کامپیوتری است. بدون سختافزار، نرمافزارها نمیتوانند اجرا شوند و دادهها نمیتوانند ذخیره شوند.
- کارایی و عملکرد: کیفیت و کارایی سختافزار به طور مستقیم بر عملکرد سیستم تأثیر میگذارد.
- امنیت: سختافزار نقش مهمی در امنیت سیستمها دارد. دستگاههای امنیتی مانند فایروالها و سیستمهای تشخیص نفوذ به محافظت از دادهها کمک میکنند.
نرم افزار
نرمافزار: مغز متفکر دستگاههای دیجیتال
نرمافزار به مجموعهای از دستورالعملها و دادههایی گفته میشود که به کامپیوتر میگوید چه کاری انجام دهد. این دستورالعملها به زبانهای برنامهنویسی نوشته شدهاند و به صورت کد در میآیند. نرمافزارها به دستگاههای دیجیتال جان میدهند و به آنها اجازه میدهند تا وظایف مختلفی را انجام دهند.
انواع مختلف نرمافزار:
نرمافزارهای کاربردی: این نرمافزارها برای انجام کارهای خاصی طراحی شدهاند و به طور مستقیم با کاربران تعامل دارند. برخی از مهمترین انواع نرمافزارهای کاربردی عبارتند از:
- نرمافزارهای بهرهوری: برای افزایش بهرهوری فردی و گروهی استفاده میشوند (مثلاً ورد، اکسل).
- نرمافزارهای CRM: برای مدیریت ارتباط با مشتریان استفاده میشوند.
- نرمافزارهای ERP: برای مدیریت یکپارچه منابع سازمان استفاده میشوند.
- نرمافزارهای حسابداری: برای مدیریت امور مالی سازمان استفاده میشوند.
- نرمافزارهای مدیریت پروژه: برای برنامهریزی و مدیریت پروژهها استفاده میشوند.
- نرمافزارهای منابع انسانی: برای مدیریت منابع انسانی سازمان استفاده میشوند.
- نرمافزارهای مدیریت اسناد: برای مدیریت اسناد و اطلاعات استفاده میشوند.
- نرمافزارهای ارتباطی: برای ارتباطات الکترونیکی استفاده میشوند.
- نرمافزارهای مدیریت زنجیره تامین: برای مدیریت زنجیره تامین استفاده میشوند.
- نرمافزارهای تجزیه و تحلیل داده: برای تحلیل دادهها و تصمیمگیری استفاده میشوند.
- نرمافزارهای بازاریابی: برای اجرای کمپینهای بازاریابی استفاده میشوند.
- نرمافزارهای تجارت الکترونیک: برای انجام فروش آنلاین استفاده میشوند.
- سیستمهای مدیریت محتوا: برای مدیریت محتوا در وبسایتها استفاده میشوند.
- نرمافزارهای مدیریت پایگاه داده: برای مدیریت پایگاههای داده استفاده میشوند.
نرمافزارهای سیستمی:
این نرمافزارها وظیفه مدیریت سختافزار و ارائه خدمات پایه به سایر نرمافزارها را بر عهده دارند. سیستمعاملها مهمترین نوع نرمافزارهای سیستمی هستند.
چرا نرمافزار مهم است؟
- انجام وظایف پیچیده: نرمافزارها به ما اجازه میدهند تا کارهای پیچیده را به صورت خودکار و با سرعت بالا انجام دهیم.
- افزایش بهرهوری: نرمافزارها به ما کمک میکنند تا کارهایمان را سریعتر و بهتر انجام دهیم.
- ارتباطات: نرمافزارها ارتباط بین افراد و سازمانها را تسهیل میکنند.
- نوآوری: نرمافزارها به ما اجازه میدهند تا ایدههای جدید را به واقعیت تبدیل کنیم.
خدمات آی تی
خدمات فناوری اطلاعات: بستری برای موفقیت کسبوکارها
خدمات فناوری اطلاعات به مجموعهای از فعالیتها و وظایف گفته میشود که توسط متخصصان فناوری اطلاعات برای پشتیبانی از زیرساختها و سیستمهای اطلاعاتی یک سازمان انجام میشود. این خدمات به سازمانها کمک میکنند تا از فناوری اطلاعات به عنوان یک ابزار قدرتمند برای بهبود بهرهوری، افزایش امنیت و دستیابی به اهداف کسبوکار استفاده کنند.
انواع مختلف خدمات فناوری اطلاعات:
- خدمات شبکه: شامل نصب، پیکربندی، نگهداری و عیبیابی شبکههای محلی (LAN) و گسترده (WAN) است.
- خدمات اینترنت: تضمین دسترسی پایدار و ایمن به اینترنت با سرعت بالا.
- خدمات سختافزاری: شامل نصب، تعمیر و نگهداری سختافزارهای کامپیوتری و شبکهای است.
- خدمات توسعه نرمافزار: شامل طراحی، توسعه و پیادهسازی نرمافزارهای سفارشی برای پاسخگویی به نیازهای خاص سازمان است.
- خدمات مدیریت دارایی: شامل ردیابی و مدیریت داراییهای فناوری اطلاعات، از جمله نرمافزارها و سختافزارها است.
- خدمات امنیت سایبری: حفاظت از سیستمها و دادههای سازمان در برابر تهدیدات سایبری.
- خدمات داده: شامل پشتیبانگیری از دادهها، بازیابی اطلاعات در صورت بروز مشکل و مدیریت دادهها است.
- خدمات میز راهنمایی: ارائه پشتیبانی فنی به کاربران نهایی.
- خدمات ابری: کمک به سازمانها برای استفاده از خدمات ابری و بهرهبرداری از مزایای آن.
- خدمات توسعه منابع انسانی: آموزش کارکنان در زمینه فناوری اطلاعات و افزایش آگاهی آنها در مورد امنیت سایبری.
- خدمات ارتباطی: مدیریت سیستمهای ارتباطی مانند VoIP، ایمیل، کنفرانس ویدیویی و همکاری.
- خدمات بازیابی در برابر بلایا: توسعه و آزمایش طرحهای بازیابی برای مقابله با حوادث غیرمترقبه.
- خدمات انطباق: اطمینان از رعایت قوانین و مقررات مربوط به دادهها و امنیت اطلاعات.
- خدمات مشاوره: ارائه مشاوره در زمینه انتخاب و پیادهسازی فناوریهای جدید.
چرا خدمات فناوری اطلاعات مهم است؟
- بهبود بهرهوری: با خودکارسازی فرآیندها و سادهسازی کارها، بهرهوری سازمانها را افزایش میدهد.
- افزایش امنیت: با محافظت از دادهها و سیستمها در برابر تهدیدات سایبری، امنیت سازمان را تضمین میکند.
- کاهش هزینهها: با بهینه سازی استفاده از منابع فناوری اطلاعات، هزینهها را کاهش میدهد.
- نوآوری: با ارائه فناوریهای جدید، به سازمانها کمک میکند تا نوآور باشند و در بازار رقابتی باقی بمانند.
چرا فناوری اطلاعات اینقدر مهم است؟
در طول سالها، فناوری اطلاعات الهامبخش مدلهای کسبوکار جدید بوده، نحوه تعامل کسبوکارها با مشتریان را تغییر داده و نحوه کار افراد را تغییر داده است.
امروزه فناوری اطلاعات نقش مهمی در پایداری و رشد کسب و کار در بازار جهانی ایفا می کند.
بخش
اهمیت فناوری اطلاعات
ارتباط
فناوری اطلاعات اشتراکگذاری اطلاعات، همکاری و حفظ روابط را بدون توجه به فاصله برای افراد آسانتر کرده است.
تحصیلات
دورههای آنلاین ، ابزارهای یادگیری الکترونیکی و برنامههای آموزشی، آموزش را در دسترستر و تعاملیتر کردهاند و امکان یادگیری از راه دور و تجربیات آموزشی شخصیسازی شده را فراهم کردهاند .
بهره وری کسب و کار
فناوری اطلاعات با خودکارسازی فرآیندهای گردش کار دستی ، ارائه ابزارهای تحلیلی برای تصمیمگیری بهتر و فعال کردن تجارت الکترونیک، کارایی را افزایش میدهد .
مراقبت های بهداشتی
در مراقبت های بهداشتی، فناوری اطلاعات مراقبت و تحقیق از بیمار را بهبود بخشیده است. سوابق الکترونیکی سلامت (EHR)، پزشکی از راه دور ، و سیستمهای انفورماتیک سلامت با قابلیت هوش مصنوعی ، نحوه ذخیره، اشتراکگذاری و تجزیه و تحلیل دادههای سلامت را ساده کردهاند.
بانکداری و مالی
فناوری اطلاعات شیوه تعامل بانک ها و شرکت های سرمایه گذاری مالی با مشتریان خود را متحول کرده است. با کمک بانکداری آنلاین، راهحلهای پرداخت موبایلی و پلتفرمهای معاملاتی خودکار ، تراکنشهای مالی سریعتر و امنتر از همیشه انجام میشوند.
امنیت سایبری
فناوری اطلاعات نقش مهمی در حفاظت از داده ها و تضمین امنیت تراکنش ها و ارتباطات آنلاین ایفا می کند . متخصصان فناوری اطلاعات مسئول اجرای اقدامات امنیتی مانند فایروال ها ، رمزگذاری ، و سیستم های تشخیص نفوذ هستند تا در برابر دسترسی های غیرمجاز، نقض داده ها و سایر تهدیدات سایبری محافظت کنند . آنها همچنین زیرساختی را مدیریت می کنند که از ارتباطات و تراکنش های امن پشتیبانی می کند.
حکومت
فناوری اطلاعات دسترسی و کارایی خدمات دولتی را بهبود بخشیده است. مشارکت های فناوری اطلاعات شامل پورتال های آنلاین برای خدمات عمومی و پلتفرم های دیجیتال برای شناسه های شهروندی است .
نوآوری و رشد
فناوری اطلاعات محرک اصلی نوآوری و رشد اقتصادی است . فرصت های شغلی ایجاد می کند و نقش مهمی در توسعه محصولات و خدمات جدید ایفا می کند
مشاغل فناوری اطلاعات
فناوری اطلاعات و علوم کامپیوتر مسیرهای شغلی همپوشانی دارند که تاکیدات متفاوتی دارند.
متخصصان فناوری اطلاعات مسئول استقرار و حفظ فناوری محاسبات هستند. تمرکز آنها بر استفاده از فناوری برای حل مشکلات تجاری در دنیای واقعی است.
در مقابل، متخصصان علوم کامپیوتر بیشتر به مبانی نظری فناوری اطلاعات، از جمله توسعه الگوریتمها ، توجه دارند .
اگر از عیب یابی مشکلات فنی و استفاده از فناوری برای اطمینان از اجرای روان و بدون مشکل لذت می برید، شغل IT ممکن است برای شما مناسب باشد. اگر بیشتر به ایجاد فناوریهای جدید و حل مشکلات پیچیده با استفاده از کد علاقه دارید، ممکن است حرفهای در علوم کامپیوتر بیشتر مورد علاقه شما باشد.
متخصصان فناوری اطلاعات اغلب در تنظیمات اداری کار می کنند و “مشتریان” آنها کاربران نهایی داخلی هستند. آنها همچنین بسته به نقش خاص خود، ممکن است از راه دور یا به صورت غیرحضوری کار کنند. نامزدهای شغلی موفق توانایی حل مسئله، مهارت های ارتباطی و مهارت های خدمات مشتری عالی دارند.
دستمزد مشاغل فناوری اطلاعات بسته به تجربه، مهارت و موقعیت مکانی می تواند بسیار متفاوت باشد. طبق آمار اداره آمار کار ایالات متحده، متوسط دستمزد سالانه متخصصان فناوری اطلاعات در ایالات متحده ۱۰۰۵۳۰ دلار در سال ۲۰۲۲ بود.
گواهینامه های محبوب فناوری اطلاعات که به پرداخت خوب معروف هستند عبارتند از:
گواهینامههای AWS :
AWS طیف گستردهای از گواهیها را در تخصصهای مختلف رایانش ابری، از جمله معمار راهحلها، توسعهدهنده، مدیر sysops، امنیت و یادگیری ماشین ارائه میکند.
“دنبال یه جهش بزرگ توی کارتو هستی؟ گواهینامههای Azure درت رو به روی دنیای جدیدی از فرصتهای شغلی باز میکنه. با Azure، تو هم میتونی جزو متخصصان برتر ابر محاسبات بشی.”
گواهینامه های سیسکو :
گزینه های محبوب با سطوح مختلف تخصص و تخصص عبارتند از Cisco Certified Network Associate (CCNA)، Cisco Certified Network Professional (CCNP) و Cisco Certified Internetwork Expert (CCIE).
گواهی رهبری چابک (CAL) : CAL به ویژه برای مدیران پروژه، استادان اسکرام ، صاحبان محصول و هر کسی که در تحویل پروژه چابک دخیل است مرتبط است .
CompTIA A+ :
گواهینامه A+ درک افراد از سخت افزار، نرم افزار، سیستم عامل، شبکه و عیب یابی اولیه کامپیوتر را تایید می کند . این اغلب به عنوان یک گواهینامه سطح ورودی برای متخصصان IT مشتاق، تکنسین ها و پرسنل میز کمک در نظر گرفته می شود.
CompTIA Network+ : درک جامع یک نامزد از اصول شبکه را نشان می دهد که شامل طراحی، راه اندازی، مدیریت و عیب یابی شبکه می شود.
CompTIA Security+ :
تواناییهای یک حرفهای در امنیت فناوری اطلاعات را میشناسد، حوزههایی مانند دفاع شبکه، مدیریت تهدید و ارتباطات امن را پوشش میدهد .
حرفه ای امنیت سیستم های اطلاعاتی معتبر (CISSP) : CISSP یک گواهی مهم برای متخصصان امنیت سایبری در نظر گرفته می شود . این دانش یک نامزد را در طیف گسترده ای از حوزه های امنیتی مانند امنیت شبکه، رمزنگاری، مدیریت هویت و دسترسی (IAM) و مدیریت ریسک نشان می دهد .
تحلیلگر امنیت دستگاه تلفن همراه (GMOB) : این گواهی تایید می کند که یک متخصص فناوری اطلاعات می داند چگونه دستگاه های تلفن همراهی را که به اطلاعات حیاتی دسترسی دارند به درستی ایمن کند .Certified Wireless Network Professional (CWNP) : مجموعه ای از گواهینامه ها که تخصص یک نامزد در Wi-Fi سازمانی را تأیید می کند .
سطح خبره کتابخانه زیرساخت فناوری اطلاعات (ITIL 4) : این گواهینامه مدیریت خدمات فناوری اطلاعات دارای چهار مسیر صدور گواهینامه است .
Google Cloud Certifications :
Google سه سطح از گواهینامه های ابری را ارائه می دهد : پایه، همکار و حرفه ای.
حرفه ای مدیریت پروژه :
گواهینامه PMP موسسه مدیریت پروژه یک گواهی مفید برای متخصصان فناوری اطلاعات (IT) است. مسلماً این محبوب ترین گواهینامه برای نشان دادن مهارت های ارائه یک پروژه فناوری اطلاعات (IT) در بودجه و به موقع است.آیا آمادهای تا در دنیای پررونق ابرهای محاسباتی بدرخشی؟ گواهینامههای Microsoft Azure بهترین راه برای اثبات مهارت و تخصص شما در کار با پلتفرم قدرتمند مایکروسافت است. چه یک توسعهدهنده نرم افزار باشید، چه یک مدیر سیستم باتجربه یا حتی یک دانشمند داده خلاق، حتما گواهینامه Azureای متناسب با نیازهای شغلی خود پیدا خواهید کرد.


